اهمیت اقتصادی مدیریت تهویه در نیمچه گوشتی
مقدمه:
یک روش معمول برای مقدار رشد در گله ها با سنین مختلف در ایالات متحده آمریکا محاسبه میانگین افزایش روزانه وزن بدن است که از تقسیم میانگین وزن بدن در سن موقع کشتار بدست می آید. مقایسه این ارقام تفاوت بین گروههای تولیدی را نشان میدهد. در برخی ازگله‌ها میانگین افزایش روزانه 45گرم در حالیکه برخی از گله های دیگراین عدد را به 50گرم در روز می رسانند. این تفاوت بدین معناست که اگر هردو گله در سن 39روزگی کشتار شود، میانگین وزن گله اول 1770گرم و میانگین وزن گله دوم 1950گرم است وبرای تولیدکننده اول 4روز پرورش اضافه مورد نیاز است تا به تولیدکننده دوم برسد. این تفاوت در مقدار رشد پرندهایی با وزن سنگین نیز دیده میشود. .
در گله اول نیمچه گوشتی با میانگین وزن 3180گرم با میانگین افزایش وزن روزانه 50گرم و در دیگر گله ها این میانگین افزایش وزن روزانه ممکن است 59گرم باشد. اگرهر دو گله در 60روزگی کشتار شود، یک گله بطور میانگین 2995گرم وزن داشته باشد و گله دیگر 3540گرم باشد، در گله اول باید 10روز اضافه تر پرورش یابد تا با گله دوم برابر شود. .
گله ها معمولا در سنین مشابهی کشتار میشوند. وقتی این اتفاق می افتد روزهای پرورش اضافی برای آنهایی که سرعت رشد کمتری دارند تا حدی میتواند مناسب باشد اما مناسب برای کل گله نیست. پرورش دهندگانی که گله های آنها افزایش وزن ضعیفی دارند درآمد کمتری دارند.در نتیجه شرکتها مجموعه هایی که عملکرد ضعیفی دارند،منقبض تر برخورد میکنند.در مثالهایی که گفته شد تفاوتهای کوچک در مقدار رشد اثرات زیادی برروی عملکرد و بهره وری گله میگذارد.
تهویه:
نتیجه تهویه برروی مقدار رشد و ضریب تبدیل:
تعییراتی که در نیمچه های گوشتی داده شده است اهمیت فاکتورهای محیطی در داخل سالن را افزایش داده است. در پاسخ به نیاز بازار، ژنتیک نه تنها به مقداررشد بلکه به اجزاء لاشه پرداخته است. عملکرد تولید گوشت زیاد در پرندگان که بیشترین آن در قسمت سینه میباشد پرنده را نسبت به دماهای بالا حساس پذیر کرده است. بنابراین تفاوتهایی که در عملکرد پرندگان دیده میشود میتواند به دلیل رشد در دماهای مختلف نسبت داده شود.
خطوط ژنتیکی مرغ گوشتی براساس مقدار رشد انتخاب شده است و بیشتر توسط میل به خوردن تعیین میشود. اگر درجه حرارت سالن بالا باشد میل به خوردن در پرنده به حداقل می رسد. مدیریت شرایط سالن در جهت بهینه شدن و مدیریت تهویه برروی عملکرد تأثیر زیادی دارد.
اگر درجه حرارت برای یک قسمت از روز ایده آل نباشد، رشد بالقوه برای آن قسمت از روز از دست رفته و دیگر باز نمی گردد.
برای مثال یک نیمچه گوشتی 38روزه یا بعبارتی با 912ساعت رشد داشته است. حال اگر مقدار رشد مقدار 115گرم از 1815گرم وزن هدف انحراف داشته باشد، این بدان معناست که 6.3% یا 57ساعت نیمچه گوشتی رشد نکرده است. به احتمال زیاد این کاهش رشد نتیجه دوره های متعدد از ساعات مختلف در یک زمان در دوره ای که شرایط ایده آل نبوده است. برای مثال 5ساعت در روز بمدت 11روز متوالی شرایط مناسب برای هدف نبوده است. یا بطور میانگین 1.5 ساعت از روز خارج از برنامه رشد بوده است. شبیه این محاسبات میتوان برای گله های مسن تر انجام داد.
مشکلات دمایی علاوه بر کاهش سرعت رشد با افزایش ضریب تبدیل خوراک برروی عملکرد نیز تأثیر میگذارد. اگر در خصوص مشکلات تهویه دمای سالن رو به خنکی زیاد باشد پرندگان خوب می خورند و رشد خوبی دارند اما مقدار بیشتر خوراک صرف حفظ و نگهداری دمای بدن شده تا رشد و افزایش وزن. در این حالت اگرچه افزایش وزن بدن در حد مطلوب و استاندارد است اما هزینه خوراک بدلیل افزایش ضریب تبدیل بالا می رود. خنکی پایین تر ازحد مطلوب حتی برای چند ساعت باعث افزایش در خوراک موردنیاز و در نتیجه عملکرد ضعیف را بدنبال دارد.
تهویه و اثرات آن برروی هزینه و درآمد:
مشکلات تهویه علاوه بر اینکه برروی رشد و ضریب تبدیل تأثیرگذاراست بروی هزینه های تولید نیز مؤثر است. در نتیجه عواقب تهویه نامناسب این است که شرکت پول از دست میدهد که در نمودارهای زیر نشان داده شده است.
تأثیرات تهویه که در عملکرد وزنی پرنده در نمودار بالا نشان داده شده است. منحنی آبی رشد گله را در شرایط خوب و ایده آل تهویه نشان میدهد.منحنی قرمز رنگ رشد گله ای را که در شرایط گرم بمدت 2ساعت را نشان میدهد. منحنی نقطه چین رشد گله ای را در شرایط گرم بمدت 4ساعت نشان میدهد. در داده های نمودار بالا برای پرنده ای در سن 38روزگی تفاوت از نظر وزنی بین شرایط نرمال و مناسب تهویه با دمای بالا بمدت 2ساعت در 24ساعت 160گرم و تفاوت بین شرایط نرمال و مناسب تهویه با دمای بالا بمدت 4ساعت در 24ساعت 320گرم است. برای مثال نشان میدهد که پتانسیل از دست رفته برای دمای بالا بمدت 2ساعت در 24ساعت برای یک سالن 30000قطعه ای 4762کیلوگرم میباشد.
اگر یک میلیون قطعه پرنده در هفته کشتار شود، با 75%بازده لاشه و قیمت عمده فروشی 1.5دلار به ازاء هر کیلوگرم باشد. در سن 38روزگی ضرر ناشی از 2ساعت دمای بالا در 24ساعت 9.7میلیون دلار و ضرر 4ساعت دمای بالا در 24ساعت 19.4میلیون دلار میباشد. در گله هایی با سن بالا این زیان بیشتر خواهد بود. فرض بر این باشد که 10% نیمچه های گوشتی با این مشکل روبرو باشند، این شرایط نامطلوب زیان قابل توجهی را در بر دارد.
با استفاده از این اطلاعات برروی 20000پرنده و 5گله درسال و پرداخت مقدار 11دلار به ازای هر کیلوگرم وزن زنده در 38روزگی، میزان 1750دلار برای هر 2ساعت دمای بالا در مدت 24ساعت و 3500 دلار برای هر 4ساعت دمای بالا بمدت 24ساعت درآمد ازدست رفته یا ضرر اقتصادی محاسبه گردید. در گله هایی با سن بالاتر این ضرر اقتصادی بیشتر خواهد بود.
نتیجه گیری:
سالنهای امروزی که با سیستم فشاراستاتیک منفی و تهویه حداقل، انتقالی، تونلی و خنک کننده های تبخیری بسیار مناسب و خوب است. با این حال تولید کننده باید یک مدیریت صحیح برروی تهویه سالن داشته باشد. در غیر اینصورت وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک دچار اختلال و ضرر مالی میشود. واضح است که برنامه های زیست محیطی و تهویه مطلوب برای به حداقل رساندن تفاوت وزنهای گله و حداقل کردن ضریب تبدیل و حداکثر رساندن سودهی برای تولید کننده و مصرف کننده است.
